Οι ιδιοπαθείς φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου (ΙΦΝΕ) είναι χρόνια νοσήματα που χαρακτηρίζονται από χρόνια εντερική φλεγμονή με περιόδους έξαρσης (όπου τα συμπτώματα είναι έντονα) και περιόδους ύφεσης (όπου τα συμπτώματα υποχωρούν). Τα ΙΦΝΕ προκαλούν φλεγμονή στο βλενογόννο του εντέρου με αποτέλεσμα να τον αλλοιώνουν. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση της απορροφητικής επιφάνειας του εντέρου. Η μείωση της απορροφητικής επιφάνειας οδηγεί σε ελλείψεις μικροθρεπτικών συστατικών και σε ενεργειακό-πρωτεϊνικό υποσιτισμό. Σε αυτό το άρθρο θα μάθεις τι διατροφή να ακολουθείς αν πάσχεις από ιδιοπαθείς φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου.
Τι προκαλεί ιδιοπαθείς φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου;
Το τι προκαλεί ΙΦΝΕ δεν έχει αποσαφηνιστεί πλήρως , αλλά φαίνεται ότι προκύπτει μέσα από την αλληλεπίδραση γενετικών, περιβαλλοντολογικών παραγόντων, και του εντερικού μικροβιώματος.
Ο βλεννογόνος και το εντερικό επιθήλιο αποτελούν το πρώτο φυσικό και χημικό εμπόδιο κατά των εντερικών βακτηριδίων, παθογόνων και αντιγόνων των τροφών. Μία δυσλειτουργική ανοσοαπόκριση στον εντερικό βλεννογόνο χαρακτηρίζεται από
- αλλαγές στο έμφυτο (ενδογενές) ανοσοποιητικό σύστημα,
- ενεργοποίηση των Τ-κυττάρων,
- αυξημένη παρουσία των Β-κυττάρων,
- παραγωγή αντισωμάτων και
- αυξημένη παραγωγή προφλεγμονωδών δεικτών
Όλα τα παραπάνω παίζουν σημαντικό ρόλο στην παθογένεση των ΙΦΝΕ. Όμως, ο βασικότερος περιβαλλοντολογικός παράγοντας που μπορεί να επηρεάσει τα ΙΦΝΕ είναι η διατροφή (π.χ. ανοσοαντιδραστικότητα σε αντιγόνα τροφίμων). Η διατροφή του ατόμου έχει άμεση επίδραση στη λειτουργία των κυττάρων του. Ο ψευδάργυρος, η βιταμίνη D και τα ω-3 λιπαρά οξέα παίζουν σημαντικό ρόλο στα ΙΦΝΕ.
Ποια είναι τα συμπτώματα των ιδιοπαθών φλεγμονωδών νόσων του εντέρου;
Άτομα με ΙΦΝΕ παρατηρούν συνήθως αλλαγές στη ρουτίνα των κενώσεών τους και μπορεί να υποφέρουν από διάρροιες ή δυσκοιλιότητα, φούσκωμα ή αέρια.
Στις περιόδους όπου η νόσος είναι σε έξαρση, οι κενώσεις μπορεί να είναι με αίμα ή με λίπος ή/και με έντονο κοιλιακό πόνο.

Ποιος είναι ο στόχος της διατροφικής θεραπείας για τις ιδιοπαθείς φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου;
“Στόχος της διατροφικής θεραπείας των ΙΦΝΕ είναι
- πρώτον να βοηθήσουμε την επούλωση του τραυματισμένου σημείο στον γαστρεντερικό αυλό, στη θεραπεία της έξαρσης και γρήγορη μετάβαση στην ύφεση της νόσου,
- δεύτερον να διορθώσουμε τις διατροφικές ελλείψεις που έχουν προκύψει από τη νόσο,
- τρίτον να διαχειριστούμε συννοσηρότητες με τα ΙΦΝΕ, όπως οστεοπόρωση, οστεοπενία, αναιμία και
- τέταρτον να παραμείνει το άτομο σε ύφεση για όσο μεγαλύτερο διάστημα γίνεται”.
Χρειάζεται προσοχή ως προς τις διατροφικές συστάσεις για τα ΙΦΝΕ. Άλλες είναι οι διατροφικές οδηγίες που δίνονται κατά τη διάρκειας της έξαρσης και άλλες κατά τη διάρκεια της ύφεσης. Επίσης, συμπεράσματα που έχουν προκύψει μέσα από επιδημιολογικές μελέτες θα πρέπει να επιβεβαιωθούν μέσα από καλά σχεδιασμένες και ελεγχόμενες κλινικές δοκιμές.
Να σημειώσουμε βέβαια ότι σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση των ΙΦΝΕ παίζουν ο καλός ποιοτικός ύπνος, η διαχείριση του στρες και η σωματική δραστηριότητα.

Ποιοι είναι οι τύποι των ιδιοπαθών φλεγμονωδών νόσων του εντέρου;
Οι δύο πιο συχνοί τύποι ΙΦΝΕ είναι:
- η νόσος του Crohn (νόσος του Κρον) και
- η ελκώδης κολίτιδα (ulcerative colitis)
Η νόσος του Crohn και η ελκώδης κολίτιδα μπορούν να εμφανιστούν σε οποιαδήποτε ηλικία. Συνήθως, όμως, εμφανίζονται στην ηλικία των 15-30 χρόνων.
ΝΟΣΟΣ ΤΟΥ CROHN
Τι είναι η νόσος του Crohn;
Η νόσος του Crohn είναι μια χρόνια ασθένεια με εξάρσεις και υφέσεις. Αυτό σημαίνει ότι «έρχεται και φεύγει». Το ανοσοποιητικό σύστημα αρχίζει και επιτίθεται στα υγιή κύτταρα του εντέρου («αυτοάνοση απόκριση»). Συγκεκριμένα, το ανοσοποιητικό σύστημα καταστρέφει τον βλενογόννο του εντέρου και την εσωτερική επιφάνεια του πεπτικού σωλήνα και έτσι δημιουργείται φλεγμονή. Η φλεγμονή αυτή μπορεί να επηρεάσει πολλά ή και όλα τα διαφορετικά στρώματα του εντερικού τοιχώματος και μπορεί να προκαλέσει στενώσεις στον εντερικό αυλό ή/και συρίγγια. Συρίγγιο είναι η μη φυσιολογική δίοδος που συνδέει δύο όργανα ή αγγεία που υπό κανονικές συνθήκες δεν συνδέονται.
Η νόσος του Crohn μπορεί να παρουσιαστεί σε οποιοδήποτε σημείο του γαστρεντερικού σωλήνα (από το στόμα έως τον πρωκτό). Το πιο συχνό του εντόπισμα, όμως, είναι στο λεπτό έντερο και το κόλον.
Τι προκαλεί τη νόσο του Crohn?
Δεν έχει αποσαφηνιστεί πλήρως τι προκαλεί τη νόσου του Crohn. Φαίνεται ότι οφείλεται στην αλληλεπίδραση γενετικής προδιάθεσης και περιβαλλοντικών παραγόντων όπως:
- ιοί και βακτήρια,
- η λανθασμένη αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος,
- η λήψη συγκεκριμένων φαρμάκων (π.χ. αντιρευματικά),
- το άγχος,
- η διατροφή (π.χ. συντηρητικά στις τροφές, πολύ υψηλή πρόσληψη πρωτεΐνης -κυρίως από το κόκκινο κρέας),
- αλλαγές στο εντερικό μικροβίωμα
Ποια είναι τα συμπτώματα της νόσου του Crohn;
Τα πιο συχνά συμπτώματα της νόσου του Crohn συμπεριλαμβάνουν:
- πόνο στην κοιλιά,
- διάρροια,
- κενώσεις με αίμα ή/και βλέννα,
- αναιμία,
- κόπωση (λόγω της δυσαπορρόφησης θρεπτικών συστατικών),
- απώλεια βάρους,
- πυρετό
Υπάρχουν επίσης και εξωεντερικά συμπτώματα που σχετίζονται με τη νόσο, δηλαδή συμπτώματα «έξω» από το έντερο, όπως για παράδειγμα νευρολογικές καταστάσεις, φλεγμονές που επηρεάζουν τα μάτια (κοκκίνισμα στα μάτια), το δέρμα (εξανθήματα), το στόμα (άφθες) και τις αρθρώσεις.
Ποιες είναι οι επιπλοκές της νόσου του Crohn;
Η νόσος του Crohn μπορεί να οδηγήσει σε απόφραξη του εντέρου λόγω στένωσης, αποστήματα και συρίγγια. Η χειρουργική αντιμετώπιση της νόσου αποτελεί την τελευταία επιλογή. Παρόλα αυτά, στις περιπτώσεις της απόφραξης ή διάτρησης του εντέρου η χειρουργική αντιμετώπιση μπορεί να είναι αναγκαία.
Πώς αντιμετωπίζεται η νόσος του Crohn;
Κατά τη διάρκεια της έξαρσης της νόσου δίνονται συνήθως φάρμακα που μειώνουν τη φλεγμονή και την ανοσιακή απόκριση του οργανισμού. Κατά τη διάρκεια της ύφεσης ο γαστρεντερολόγος μπορεί να θεωρήσει απαραίτητο τη χορήγηση φαρμάκων για τη διατήρηση της ύφεσης. Η διατροφική αγωγή για τη νόσο του Crohn διαφέρει ανάλογα με το στάδιο της νόσου και τη φαρμακευτική αγωγή που έχει συνταγογραφήσει ο γαστρεντερολόγος. Αν, για παράδειγμα, ο ασθενής παίρνει κορτιζόνη θα πρέπει να ληφθεί και αυτό υπόψη κατά τον σχεδιασμό του διατροφολογίου.

Διατροφή και νόσος του Crohn
Η διατροφή ως παράγοντας κινδύνου για τη νόσου του Crohn
Η διατροφή μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στη δημιουργία φλεγμονών ρυθμίζοντας το μικροβίωμα, τον εντερικό βλεννογόνο και tight junctions.
Η πρόσληψη τροφής και η βιομηχανοποίηση της τροφής επιφέρει αλλαγές στο μικροβίωμα και επηρεάζει αρνητικά τη λειτουργία του εντερικού φραγμού του εντερικού βλεννογόνου και επιθηλίου. Η αλλαγή στο εντερικό μικροβίωμα μπορεί να οδηγήσει σε δυσλειτουργική ενεργοποίηση του ανοσοποιητικού συστήματος.
Διατροφική διαχείριση της νόσου του Crohn στη φάση έξαρσης
Η εντερική διατροφή είναι τόσο αποτελεσματική όσο και η θεραπεία με κορτικοστεροειδή στο να οδηγήσουν τον ασθενή με νόσο του Crohn σε κλινική και ενδοσκοπική ύφεση. Η θεραπεία με αποκλειστική σίτιση με ειδικά σκευάσματα για 3-5 εβδομάδες επιφέρει ύφεση της νόσου στο 85% των ασθενών.
Η εντερική σίτιση μπορεί να είναι είτε αποκλειστική (η εντερική διατροφή θα καλύπτει όλες τις ενεργειακές ανάγκες του ατόμου) είτε μέρος των ημερήσιων αναγκών θα καλύπτονται από την εντερική διατροφή (25-50% των συνολικών ενεργειακών αναγκών καλύπτονται από την εντερική διατροφή). Εντερική διατροφή είναι η πρόσληψη υγρών σκευασμάτων τροφής από το στόμα ή μέσω ρινογαστρικού σωλήνα ή μέσω γαστροστομίας. Τα σκευάσματα εντερικής σίτισης χωρίζονται σε τύπους:

1) πολυμερικά σκευάσματα, τα οποία περιλαμβάνουν υδατάνθρακες, πρωτεΐνες και λιπαρά στη φυσιολογική τους μορφή
2) ημι-στοιχειακά, τα οποία περιλαμβάνουν πεπτίδια με ποικίλη μεγέθη αλυσίδας, απλά σάκχαρα, πολυμερή γλυκόζης ή άμυλο και λιπαρά κυρίως στη μορφής τριγλυκεριδίων μέσης αλύσου (medium chain triglycerides, MCT) και
3) στοιχειακά, τα οποία περιλαμβάνουν μερικώς ή ολικώς υδρολυμένα θρεπτικά συστατικά (οι υδατάνθρακες, οι πρωτεΐνες και τα λιπαρά έχουν διασπαστεί στα μικρότερα δομικά τους συστατικά).
Η αποκλειστική σίτιση με εντερική διατροφή με ειδικά σκευάσματα και η πλήρης αποχή τροφής από το στόμα μπορεί να επιφέρει την ύφεση της νόσου χωρίς τις παρενέργειες που έχουν τα κορτικοστεροειδή. Επειδή, όμως, συχνά η πλήρης αποχή φαγητού από το στόμα είναι δύσκολη και ο ασθενής συχνά δε συμμορφώνεται με αυτή την οδηγία, εναλλακτικά συστήνουμε στα άτομο με νόσο του Crohn σε έξαρση, τη δίαιτα αποκλεισμού σε συνδυασμό με εντερική σίτιση.
Ο συνδυασμός αυτός φαίνεται να έχει πολύ καλά αποτελέσματα και να επιφέρει την ύφεση της νόσου. Για τις πρώτες έξι εβδομάδες επιτρέπεται η κατανάλωση συγκεκριμένων τροφών και τις επόμενες έξι εβδομάδες επιτρέπεται η κατανάλωση κάποιων επιπλέον τροφών πάντα σε συνδυασμό με την εντερική σίτιση. Η διαφορά είναι, ότι στις πρώτες έξι εβδομάδες, η εντερική σίτιση καλύπτει το 50% των συνολικών ενεργειακών αναγκών ενώ τις επόμενες 6 εβδομάδες η εντερική σίτιση καλύπτει το 25% των συνολικών ενεργειακών αναγκών του ατόμου. Ο συνδυασμός αυτός της κατανάλωσης συγκεκριμένων τροφών και της εντερική σίτισης έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να μειώνει την έκθεση σε διατροφικά στοιχεία που επηρεάζουν αρνητικά το μικροβίωμα (δυσβίωση), τον εντερικό φραγμό και την εντερική ανοσία του εντερικού βλεννογόνου.
Στην περίπτωση που η ενεργή μορφή της νόσου δεν είναι πολύ έντονη, συχνά προτείνουμε τη δίαιτα Crohn Disease Exclusion Diet (CDED), την Treatment with Eating Diet (CD-TREAT) ή την Inflammatory Bowel Disease Anti-Inflammatory Diet.
Η νόσος του Crohn συχνά οδηγεί σε διατροφικές ελλείψεις. Διατροφικές ελλείψεις που παρατηρούνται συχνά στη νόσο του Crohn και θα πρέπει να διορθωθούν είναι:
- η μειωμένη πρόσληψη πρωτεΐνης,
- Βιταμίνη Β12 και C,
- φολικό οξύ,
- βιταμίνες Α και D,
- ασβέστιο,
- κάλιο,
- σίδηρος (σε μικρότερο βαθμό από την ελκώδη κολίτιδα) και
- ψευδάργυρος.
Διατροφική διαχείριση της νόσου του Crohn στη φάση ύφεσης
Με το που επιτευχθεί η ύφεση της νόσου μεταβαίνουμε σταδιακά σε μία διατροφή χαμηλή σε λιπαρά, φυτικές ίνες και υπόλειμμα σε μία ισορροπημένη αντιφλεγμονώδη διατροφή. Στόχος της διατροφικής θεραπείας στη φάση αυτή είναι να παραμείνει ο ασθενής με νόσο του Crohn για όσο μεγαλύτερο διάστημα σε ύφεση.

ΕΛΚΩΔΗΣ ΚΟΛΙΤΙΔΑ
Τι είναι η ελκώδης κολίτιδα;
Η ελκώδης κολίτιδα είναι ένας χρόνιος τύπος ΙΦΝΕ, ο οποίος επηρεάζει το κόλον (το κόλον αποτελεί μέρος του παχέος εντέρου) και του πρωκτού. Χαρακτηρίζεται από στάδια ύφεσης και έξαρσης της φλεγμονής του βλενογόννου. Στην ελκώδη κολίτιδα η φλεγμονή περιορίζεται στην εξωτερική επίστρωση του βλενογόννου του κόλον ή του πρωκτού. Δηλαδή στην περίπτωση της ελκώδους κολίτιδας, η νόσος δεν μπορεί να επηρεάσει όλο το γαστρεντερικό σωλήνα ούτε επηρεάζει όλα τα διαφορετικά στρώματα του εντερικού
Τι προκαλεί ελκώδη κολίτιδα;
Στη παθοφυσιολογία της ελκώδους κολίτιδας περιλαμβάνεται η γενετική προδιάθεση, ανωμαλίες στον επιθήλιο φραγμό του εντέρου, δυσλειτουργικές αντιδράσεις του ανοσοποιητικού συστήματος, δυσβίωση του εντερικού μικροβιώματος και περιβαλλοντολογικοί παράγοντες.
Στους περιβαλλοντολογικούς παράγοντες συγκαταλέγονται:
- η έκθεση σε αντιβιοτικά,
- η μόλυνση του αέρα,
- το κάπνισμα,
- η ψυχολογική κατάσταση,
- η άσκηση και
- η διατροφή
Όσο αφορά τη διατροφή, μια δίαιτα πολύ πλούσια σε κρέας, υπερ-επεξεργασμένες τροφές και τροφές με χαμηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες σχετίζονται με τη παθογένεση της ελκώδους κολίτιδας.
Ποια είναι τα συμπτώματα της ελκώδους κολίτιδας;
Συνήθως, οι ασθενείς με ελκώδη κολίτιδα εμφανίζουν:
- αίμα ή βλέννα στα κόπρανα,
- διαρροϊκές κενώσεις,
- πόνο στην κοιλιακή χώρα,
- πυρετό,
- οιδήματα
Πώς αντιμετωπίζεται η ελκώδης κολίτιδα;
Ανάλογα με τη σοβαρότητα της πάθησης, προσαρμόζει ο γαστρεντερολόγος και τη θεραπεία. Συνήθως, η φαρμακευτική αγωγή μπορεί να περιλαμβάνει φάρμακα τα οποία αντιμετωπίζουν τη φλεγμονή σε τοπικό επίπεδο (κλύσματα), φάρμακα από το στόμα, κορτιζόνη, ανοσοτροποποιητικά φάρμακα, βιολογικοί παράγοντες. Σε σοβαρές περιπτώσεις, η χειρουργική απομάκρυνση του άρρωστου μέρους του κόλον ή του πρωκτού αποτελεί η μοναδική λύση.
Διατροφή και ελκώδης κολίτιδα

Η διατροφή ως παράγοντας κινδύνου για την ελκώδη κολίτιδα
Πρόσφατες μετα-αναλύσεις (ένας τύπος έρευνας όπου γίνεται στατιστικά ανάλυση των δεδομένων ερευνητικών μελετών που έχουν γίνει στο παρελθόν για να προκύψει ένα συνολικό συμπέρασμα από τις διαφορετικές έρευνες που έχουν ασχοληθεί με το ίδιο θέμα) έδειξαν ότι η κατανάλωση αναψυκτικών, ζάχαρης, υπερ-επεξεργασμένων τροφών, κρέατος αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης ελκώδους κολίτιδας (Ge et al., 2015; Hou et al., 2011).
Ενώ, αντίθετα, η κατανάλωση φρούτων, λαχανικών και ω-3 λιπαρών οξέων μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης ελκώδους κολίτιδας (Marton et al., 2019; Li et al., 2015). Η διατροφή μπορεί να επηρεάσει την εμφάνιση ελκώδους κολίτιδας μέσω της επίδρασης που έχει στο εντερικό μικροβίωμα, την παραγωγή των υποπροϊόντων μεταβολισμού του εντερικού μικροβιώματος, αλλαγές στην ανοσοαποκκρίση και τη λειτουργία του εντερικού φραγμού.
Συχνά, παρατηρείται ότι στα άτομα με ελκώδη κολίτιδα το εντερικό μικροβίωμα αποτελείται από χαμηλά επίπεδα Firmicutes και υψηλά επίπεδα Gammaproteobacteria και Enterobacteriaceae.
Μία δίαιτα υψηλή σε ζάχαρη και λιπαρά οδηγεί σε αλλαγές στο εντερικό μικροβίωμα. Πιο συγκεκριμένα, παρατηρούμε αύξηση των προ – φλεγμονωδών πρωτεοβακτηρίων και χαμηλότερα επίπεδα προστατευτικών βακτηρίων στο έντερο. Δεν γνωρίζουμε ακόμη αν η δυσβίωση (ανισορροπία) του εντερικού μικροβιώματος οδηγεί ή είναι αποτέλεσμα της ελκώδους κολίτιδας.
Το βουτυρικό οξύ, το οποίο προκύπτει ως προϊόν μεταβολισμού από τους μικροοργανισμούς του εντερικού μικροβιώματος είναι σημαντικό για την ακεραιότητα του εντερικού φραγμού και ακόμη μπορούν να επηρεάσουν την έκφραση συγκεκριμένων γονιδίων.
Υπάρχουν κάποια ερευνητικά στοιχεία που δείχνουν ότι τροφές πλούσιες σε θείο μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο για ελκώδη κολίτιδα
Η διατροφή μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο τόσο στη παθογένεση όσο και στη διαχείριση της ελκώδους κολίτιδας.
Διατροφική διαχείριση της ελκώδους κολίτιδας
Όπως και στη νόσο του Crohn έτσι και στην ελκώδη κολίτιδα, οι διατροφικές συστάσεις διαφοροποιούνται ανάλογα με τα αν η πάθηση βρίσκεται σε ύφεση ή έξαρση.
Κάποιες γενικές διατροφικές συστάσεις για την ελκώδη κολίτιδα αποτελούν: επαρκής πρόσληψη υγρών, αποφυγή της υπερβολικής κατανάλωσης λιπαρών, μειωμένη πρόσληψη απλών υδατανθράκων (π.χ. γλυκά) και αποφυγή τροφών πλούσιων σε φυτικές ίνες όταν η νόσος είναι σε έξαρση.
Επίσης, διατροφικές ελλείψεις που παρατηρούνται συχνά στην ελκώδη κολίτιδα και θα πρέπει να διορθωθούν είναι το φολικό οξύ, βιταμίνη D και ο σίδηρος.
Υπάρχουν ερευνητικά στοιχεία που δείχνουν ότι πρόσθετα τροφίμων όπως μαλτοδεξτρίνη, γαλακτοποιητές ή πηκτικές ουσίες όπως καρβοξυλομεθυλοκυτταρίνη, καραγενάνη και ξανθάνη μπορούν να έχουν καταστροφικές επιπτώσεις στην εντερική ομοιόσταση.
Συγκεκριμένα, η καραγενάνη μπορεί να μειώσει τη βιοδιαθεσιμότητα της πρωτεΐνης, να διαταράξει τη φυσιολογική λειτουργία του επιθηλίου και να οδηγήσει σε εντερική φλεγμονή (Fahoum et al., 2017). Βέβαια θα πρέπει να αναφέρουμε ότι τα συμπεράσματα αυτά έχουν προκύψει από έρευνες σε ζώα ή έρευνες με μικρό δείγμα.
Στη διαχείριση της ελκώδους κολίτιδας θα πρέπει ο ασθενής να συμπληρώνει ένα διατροφικό ημερολόγιο όπου καταγράφουμε τι τρώμε μέσα στην ημέρα και τα επικείμενα συμπτώματα. Με αυτό τον τρόπο μπορούμε να εντοπίσουμε τις τροφές που πυροδοτούν τα συμπτώματα (trigger foods). Ο αποκλεισμός τροφών που πυροδοτούν την έξαρση της ελκώδους κολίτιδας με διατροφικό ημερολόγιο οδηγεί σε μεγαλύτερη διάρκεια ύφεση των συμπτωμάτων.
Επίσης, κατά τον σχεδιασμό του διατροφολογίου θα πρέπει να λαμβάνεται πάντα υπόψη η φαρμακευτική αγωγή του ατόμου.
Συχνά άτομα με ΙΦΝΕ πάσχουν ταυτόχρονα και από το Σύνδρομο Ευερέθιστου εντέρου (ΣΕΕ) . Σε αυτή την περίπτωση, η δίαιτα χαμηλή σε FODMAPs (link) μειώνει την ένταση των συμπτωμάτων που σχετίζονται με το ΣΕΕ σε άτομα με ελκώδη κολίτιδα. Παρόλα αυτά, δε φαίνεται η δίαιτα χαμηλή σε FODMAPs να έχει κάποια επίδραση στους δείκτες φλεγμονής.
Θα πρέπει να τονίσουμε ότι μη αναγκαίοι διατροφικοί περιορισμοί, οι οποίοι δε βασίζονται σε ερευνητικά στοιχεία, μπορούν να οδηγήσουν σε διατροφικές ελλείψεις και θα πρέπει να αποφεύγονται.
Αν ταλαιπωρείσαι από ΙΦΝΕ, μπορείς να κλείσεις το δικό σου ραντεβού εδώ για εξατομικευμένες συμβουλές.
Αποποίηση ευθύνης
Οι πληροφορίες που παρέχονται στο παρόν ιστολόγιο έχουν ενημερωτικό και μόνο χαρακτήρα και δεν προορίζονται για τη διάγνωση ή τη θεραπεία τυχόν ιατρικών θεμάτων. Ουδεμία από τις αναγραφόμενες πληροφορίες έχει πρόθεση να υποκαταστήσει οποιαδήποτε εξατομικευμένη ιατρική συμβουλή, διάγνωση, πρόγνωση ή θεραπεία. Χρειάζεται πάντα να ζητάτε ατομικές συμβουλές, προσαρμοσμένες στις δικές σας ανάγκες και επιθυμίες, από τον προσωπικό γιατρό και διαιτολόγο σας. Αν θέλετε το δικό σας εξατομικευμένο πρόγραμμα διατροφής μπορείτε να κλείσετε online το ραντεβού σας ή να τηλεφωνήσετε στο 2310 229 099.
Βιβλιογραφία
- Marselou D, Kassam S. A Whole Food Plant-Based Approach to Ulcerative Colitis; A Case Series. Am J Lifestyle Med. 2023;18:189-195. doi: 10.1177/15598276231213325.
- Fahoum L, Moscovici A, David S, Shaoul R, Rozen G, Meyron-Holtz EG, Lesmes U. Digestive fate of dietary carrageenan: Evidence of interference with digestive proteolysis and disruption of gut epithelial function. Mol Nutr Food Res. 2017;61. doi: 10.1002/mnfr.201600545.
- Ge J, Han TJ, Liu J, Li JS, Zhang XH, Wang Y, Li QY, Zhu Q, Yang CM. Meat intake and risk of inflammatory bowel disease: A meta-analysis. Turk J Gastroenterol. 2015;26:492-7. doi: 10.5152/tjg.2015.0106.
- Hou JK, Abraham B, El-Serag H. Dietary intake and risk of developing inflammatory bowel disease: a systematic review of the literature. Am J Gastroenterol. 2011;106:563-73. doi: 10.1038/ajg.2011.44.
- Li F, Liu X, Wang W, Zhang D. Consumption of vegetables and fruit and the risk of inflammatory bowel disease: a meta-analysis. Eur J Gastroenterol Hepatol. 2015;27:623-30. doi: 10.1097/MEG.0000000000000330.
- Marton LT, Goulart RA, Carvalho ACA, Barbalho SM. Omega Fatty Acids and Inflammatory Bowel Diseases: An Overview. Int J Mol Sci. 2019;20:4851. doi: 10.3390/ijms20194851.

Dr. Μαρία Μπασκίνη
Η Μαρία Μπασκίνη είναι Κλινική Διατροφολόγος – Ειδική Διαιτολόγος, με 20 έτη εμπειρία πάνω στον τομέα της διατροφής. Είναι κάτοχος πτυχίου στο University of Surrey, μεταπτυχιακού τίτλου στο New York University και διδακτορικού στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, με εξειδίκευση στην Νευροψυχολογία της Διατροφής.





















